ONTWIKKELINGSBEELD 2040

Het duurzamer maken van de Heemskerkse leefomgeving en daarbij een klimaatadaptieve en circulaire inrichting realiseren is één van de opgaven in de omgevingsvisie. De visie hanteert daarbij het volgende leidende uitgangspunt:

• Heemskerk kiest voor een duurzame ontwikkeling van de gemeente en streeft ernaar klimaatneutraal te worden. Alle ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving worden hierop getoetst door middel van een gebalanceerde bijdrage aan people, planet en prosperity.

In de kern van de visie komt het thema gezondheid eveneens terug:

• Heemskerk ontplooit zich in een vitale regio op een duurzame en vernieuwende manier als een groene, aantrekkelijke en dorpse gemeente.

Om hier zo goed mogelijk een integrale invulling aan te geven bevat de omgevingsvisie een aantal pijlers waarin het thema duurzaamheid terugkomt:

Pijler: Gezond Heemskerk

Een schone, duurzame omgeving

Naast een gezond gebruik van de leefomgeving willen we de leefomgeving zelf ook schoon en gezond maken en houden. Met duurzame energieopwekking, circulaire economie en schone mobiliteit zorgen we daarvoor. We streven er daarom naar alle bebouwing energiezuinig of zelfs energieproducerend te maken. De overige energie wordt duurzaam opgewekt. We zetten in op een aangepaste energie-infrastructuur met smart grids die zorgen voor een goede afstemming van vraag en aanbod. Daarnaast streven we naar een prettig en gezond binnenklimaat voor gebouwen.

In 2050 is Heemskerk los van het aardgas

We onderzoeken elke mogelijkheid tot verduurzaming van energieverbruik. Geothermie zou daar een belangrijk rol in kunnen vervullen. Ook willen we andere bronnen zoals riothermie en aquathermie onderzoeken en zo mogelijk benutten. Kleinschalige opwekking van duurzame warmte vindt plaats bij particulieren en bedrijven.

We wekken elektriciteit zoveel mogelijk duurzaam op

Samen met de gemeenten in de IJmond en Zuid Kennemerland willen we met 450 GWh een significante bijdrage aan de landelijk benodigde opwekking van duurzame elektriciteit leveren. In onze regio stimuleren we daarom de grootschalige opwek met zon en wind en vergroten we dit tot 302 GWh.

Op weg naar een schoon Heemskerk

We streven naar een schone bodem, schone lucht en schoon (grond)water en we proberen externe veiligheidsrisico’s en geluid- en lichthinder tot een minimum te beperken. Ons straatbeeld houden we schoon en de toenemende ruimteclaims in onze bodem willen we goed afstemmen op elkaar, op onze eigen ruimteclaims en op de gezondheid en veiligheid van het bovengrondse gebruik. De gemeente blijft zich conform het Schone Lucht Akkoord en de visie Gezondheid en Luchtkwaliteit IJmond inzetten op permanente verbetering van de luchtkwaliteit en werkt toe naar het voldoen aan de WHO-advieswaarden voor luchtkwaliteit in 2030. Speerpunten zijn schonere tuinbouwbedrijven, gebiedsgerichte gezondheid en een schonere mobiliteit. We willen onze bedrijven, maar ook het naastgelegen Tata Steel, stimuleren om hun kansen aan te grijpen om bij te dragen aan een schone en circulaire economie. We willen hiermee een gezonde en schone uitbreiding van de lokale en regionale werkgelegenheid bereiken. We zetten daarnaast in op een circulaire samenleving door huishoudelijk afval te reduceren en juist als grondstof te beschouwen.

Klimaatbestendige omgeving

We willen voorop lopen op het gebied van klimaatadaptatie. We werken daarom aan het klimaatrobuust en duurzaam inrichten van Heemskerk zodat we in 2040 al een eind op weg zijn naar een volledig klimaatrobuuste gemeente. We zetten in op het tegengaan van hittestress, verdroging en wateroverlast. We richten ons daarbij op de inrichting van de openbare ruimte en het groen, regenwater, grondwater, oppervlaktewater en gebruikt water. Een goed functionerend en onderhouden rioolsysteem blijft hierin belangrijk.

Pijler: Mobiel Heemskerk

Schoon en actief vervoer

We willen als gemeente voorop lopen op het gebied van schoon en actief vervoer. Dit doen we door het gebruik van schone voertuigen, fiets, de benenwagen en openbaar vervoer verder te stimuleren en hierin regionale samenwerking te blijven zoeken. Maar ook door voorzieningen te treffen voor schone deelauto’s en elektrisch rijden. Naast de al geplande doorfietsroutes willen we ook andere fietsverbindingen op de kaart zetten, met name in de richting Zaanstad en tussen station, centrum en duingebied. We stimuleren het gebruik van het openbaar vervoer vooral door volop in te zetten op een goede bereikbaarheid van omliggende stations Beverwijk, Uitgeest en Castricum per fiets en per openbaar vervoer.

Pijler: Karakteristiek Heemskerk

Het waarborgen van onze landschappelijke kwaliteit en diversiteit

Het landschap, het groen en het water zijn belangrijke onderscheidende kwaliteiten van Heemskerk. Deze kwaliteiten staan voor ons voorop. We behouden en versterken daarom onze landschappelijke en natuurlijke kwaliteiten, de karakteristieke diversiteit van ons landschap, onze groenstructuren en onze waterstructuren. We roepen de dalende biodiversiteit een halt toe en keren dit om in een stijgende lijn. 

ONTWIKKELINGSBEELD PER DEELGEBIED

Woongebied

Mobiliteit

In het woongebied willen we op meerdere manieren bijdragen aan schoner vervoer en een verkeersveilige leefomgeving. We zetten in op doorfietsroutes naar de omliggende stations. Station Heemskerk zelf beschouwen we voornamelijk als lokale halte voor aangrenzende wijken. Met de ontwikkeling van de stationsomgeving tot een stedelijker woonmilieu willen we ook het gebruik van het station stimuleren. Bij nieuwe bouwopgaven willen we uitgebreide maatregelen nemen op het gebied van schoon vervoer. In bestaande wijken willen we hiervoor vooral basisvoorzieningen treffen.

Verduurzamingsslag

We streven voor het gehele woongebied naar een verduurzamingsslag van de bebouwing. De verouderde bebouwing in de ‘stempelwijken’ en de jaren ’60/’70 wijken biedt de meeste kansen. Als gemeente willen we bewoners en instellingen stimuleren hun woning of gebouw te verduurzamen en daarbij nauw samenwerken met corporaties. Zowel isolatiemaatregelen als energieopwekking zijn daarbij van belang. Energieopwekking in het woongebied willen we kleinschalig plaats laten vinden door zonnepanelen op daken waar mogelijk ook parkeerplaatsen een rol kunnen vervullen. We werken toe naar aardgasvrije woonwijken en nemen hier als gemeente een stimulerende en faciliterende rol in aan.

Een schone en klimaatbestendige leefomgeving

Een klimaatbestendige leefomgeving bereiken we in het woongebied door bij nieuwe bouwopgaven en herinrichtings- of onderhoudsprojecten de openbare ruimte groen en klimaatrobuust in te richten. Maar ook in de bestaande wijken willen we verbetering bereiken. Met name in de compactere wijken met weinig groen zetten we in op groene gevels en daken, waterdoorlatende verharding, ontharding en waterberging onder wegen. Als gemeente stimuleren we onze inwoners van harte door voorlichting over ontharding, vergroening, wateropvang, groene daken en groene gevels te geven.

Bedrijventerreinen

Verduurzaming bebouwingsvoorraad

We zetten in op verduurzaming van de bestaande bebouwingsvoorraad. Ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor hun gebouw, maar we willen de bal niet alleen bij hen leggen. Als gemeente willen we ondernemers stimuleren door voorlichting te geven en subsidiemogelijkheden te benutten

Collectieve energieopwekking

We zien op de bedrijventerreinen een goede kans voor collectieve opwekking van duurzame energie. Het grote dakoppervlak willen we daarom zo mogelijk benutten voor zonnepanelen. Niet alleen voor de energievoorziening van de bedrijven zelf, maar juist ook om te voorzien in de energiebehoefte in de gemeente. Hiermee sluiten we aan op de ambities uit de Regionale Energie Strategie (RES) en kunnen we ons landschap vrijhouden van grote oppervlakten zonnepanelen.

Schoner vervoer

Ten slotte zien we op de bedrijventerreinen ook goede mogelijkheden voor schonere manieren van vervoer. We zetten daarom in op betere en veiligere fietsverbindingen naar onze bedrijventerreinen. Voor De Trompet streven we naar een verbetering van de ontsluiting per openbaar vervoer. Daarnaast is het plaatsen van laadpalen en parkeervoorzieningen voor deelauto´s kansrijk.

Buitengebied

Energieopwekking

In het tuinbouwgebied willen we de mogelijkheden voor geothermie goed benutten. Dit kan door overcapaciteit vanuit de tuinbouw te benutten of door een extra bron aan te leggen. We zoeken hierin samenwerkingsverbanden met de ondernemers in het gebied. Aanvullend willen we de mogelijkheden op het gebied van aquathermie verder onderzoeken. Voor energieopwekking

door windturbines en zonneparken is er in het duingebied, de binnenduinrand en het Noorderveld geen ruimte. Hier stellen we de landschappelijke kwaliteit voorop. Wel willen we ruimte bieden voor de aanlanding van het windpark op zee. Bij Tata Steel en langs de A9 is in beginsel wel energieopwekking door zon en wind mogelijk. Hierbij stellen we een goede landschappelijk inpassing met respect voor het werelderfgoed van de Stelling van Amsterdam als voorwaarde.

HOE MAKEN WE DE VISIE WAAR? WERKEN MET DE OMGEVINGSVISIE

We vertalen de omgevingsvisie in het instrument programma’s door verschillende onderwerpen en opgaven uit de omgevingsvisie verder uit te werken. Dit kunnen onder andere de volgende programma’s zijn:

Streven naar een duurzame leefomgeving.

Duurzaamheid is een leidend principe in de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving van Heemskerk. De bijdrage aan people, planet en prosperity staat bij elke ontwikkeling centraal. Dit principe wordt uitgewerkt in het programma om het bij ontwikkelingen te borgen. Vervolgens moet het worden verwerkt in het omgevingsplan. Onderdeel van dit programma is de uitwerking van de Regionale Energiestrategie en de Transitievisie Warmte die momenteel in de maak zijn. Ook het uitvoeringsprogramma voor klimaatadaptatie waar we samen met de gemeente Beverwijk en het Hoogheemraadschap Noord-Kennemerland aan werken is onderdeel van dit programma.

De verduurzaming van de bedrijventerreinen

Dit vergt een verdere uitwerking. Voor De Houtwegen is dat onderdeel van de benodigde revitalisering. Dit moet verder invulling krijgen in samenhang met andere economische opgaven uit het Economisch Perspectief.